تحقیق مقاله مطلب
در مورد دانشنامه فارسی - نت سراتحقیق مقاله مطلب
در مورد دانشنامه فارسی - نت سراماگما
ماگمای آتشفشان
به مواد مذابی که در نرم کرهٔ زمین قرار دارند و بر اثر فشار کم و دمای بالا به صورت نیمه جامد و گاه حتی مایع قرار دارند، ماگما گویند . تفتال یا ماگما به سنگهای گداخته‌ای که اغلب در اتاقک مذابی در زیر رویه زمین قرار دارند گفته می‌شود. این مواد گاه در پی انفجار و پُکش آتشفشانی به صورت مواد آذرآواری و گدازه به روی سطح زمین میریزند. به مجموعه فرآیندهایی که طی آن مواد مذاب یا همان ماگما از اعماق زمین با سطح می آید ماگماتیسم می گویند که خود شامل دو بخش پلوتونیسم و ولکانیسم می باشد. پلوتونیسم به آن دسته از رویدادهایی گفته می شود که به موجب آن ماگما از اعماق زمین به سمت بالا حرکت کرده ولی به سطح زمین نمی رسد و در درون زمین سرد شده و توده های سنگهای آذرین درونی همچون گرانیت را پدید می آورد و ولکانیسم به فرآیند هایی گفته می شود که در طی آن ماگما به سطح زمین راه می یابد. ماگمایی که به سطح زمین رسیده باشد را لاوا می نامند که بر اثر سرد شدن آن توده های سنگهای آذرین بیرونی همچون بازالت پدید می آیند. لازم به ذکر است توده های آذرین درونی ممکن است به چهار شکل در زیر زمین تشکیل شوند که عبارتند از : باتولیت که وسیع‌ترین نوع توده هاست، لاکولیت که قارچی شکل است، سیل و دایک. تفتالها در دمای میان ۶۵۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد پدید می‌آیند.
انواع ماگما
ماگماها را از لحاظ محتوی گاز به سه دسته به قرار زیر تقسیم می‌کند:
•هیپوماگما: ماگمایی است محتوی گاز فراوان و تحت فشار که به علت فشار زیاد لیتوستاتیک گازها در ماگما بصورت محلول باقی مانده‌اند.
•پیرو ماگما: ماگمایی است پرگاز و کف مانند که گازهای آن آزاد شده اما از ماگما خارج نشده است.
•اپی ماگما: ماگمایی است فقیر از گاز شبیه به گدازه ها.
گرانروی ماگماها
گرانروی ماگما بسته به ترکیب شیمیایی ، درجه حرارت و مقدار درصد گاز محلول تغییر می‌کند. گرانروی ماگماهای بازالتی حداقل 100 پواز و گرانروی ماگماهای گرانیتی بین 3 10 تا 6 10 پواز می‌باشد. گازهای محلول در ماگما سبب پایین آمدن وزن مخصوص کلی ماگما و نیز تقلیل گرانروی می‌شوند. گرانروی یک ماگما با پیشرفت تبلور در آن ماگما نسبت مستقیم دارد. زیرا افزایش فازهای جامد و بالا رفتن درصد سیلیس در مایع باقی مانده موجب افزایش گرانروی می‌شود.
حرارت ماگماها
حرارت ماگماها بین 1500 تا 500 درجه سانتیگراد است. ماگماها وقتی می‌توانند به سطح زمین برسند که حرارتی بین 950 ( ریولیتها ) تا 1200 درجه سانتیگراد ( بازالتها ) داشته باشند زیرا در کمتر از این حدود حرارتی ، ماگماها منجمد شده و در همان عمقی که هستند متوقف می‌شوند.
