زغال سنگ

زغال سنگ از هزاران سال قبل شناخته شده بود و اولین بار توسط مردمان چین از آن به عنوان سوخت استفاده کردند استخراج اصولی زغال سنگ  از قرن دوازده میلادی آغاز و در قرن 19 در طی انقلاب صنعتی در دیگهای بخار و کک سازی استفاده گردیده زغال ماده ای غیر متجانس می باشد که از تجزیه گیاهان در شرایط مختلف و مناسب رطوبت، حرارت، فشار و فرایندهای بیولوژیک بوجود می آید و بسته به نوع گیاه، میزان تجزیه و شرایط محیطی و فرایندهای بیولوژیک، محصول تولید شده متفاوت می باشد و از طیف گسترده ای برخوردار است که نامگذاری آن نیز در جدول صفحه بعد درج شده است که در نهایت پس از گذشت زمان به آنتراسیت تبدیل می شود که این ماده قابلیت تبدیل به یک معدن برای استخراج را دارا می باشد و معدن سنگرود از همین معادن می باشد.

نفت و گاز چگونه تولید می شود؟

منبع و منشا نفت و گاز  

بشر از هزار سال پیش به وجود نفت پی برده بود و این ماده روغنی شکل و اعجاب‌آمیز از دیر باز مورد استفاده پیشینیان بوده است. نفت را OIL یا Petroleum (روغن سنگ) می‌نامند. در زبان اوستایی نپتا به معنی روغن معدنی است که کلدانیها و عربها آن را از فارسی گرفته و نفت خوانده‌اند. هم‌اکنون بیش از دوسوم انرژی مصرفی جهان از نفت تامین می‌شود. نظریات متعددی راجع به منشاء نفت و گاز ابراز شده است که اولین فرضیه ها برای تشکیل هیدروکربنها با منشاء غیر آلی نظیر منشاء آتشفشانی، شیمیائی و فضائی ارائه گردیده است. لکن امروزه در خصوص منشاء آلی هیدروکربها اتفاق نظر وجود دارد. این مواد آلی می تواند بقایای گیاهان و حیوانات خشکی و دریائی عمدتا" پلانکتونها باشد.به طور دقیق تر در دریا و اقیانوس دو دسته تولیدکننده اصلی ماده آلی مناسب برای تبدیل به نفت داریم: فیتوپلانکتونها( دیاتومه ,داینوفلاژله, جلبک سبزآبی) زئوپلانکتونها وجانوران عالیتر تغذیه کننده از فیتوپلانکتونها برای اینکه تولید مواد آلی در محیط آبی به میزان مناسبی باشد,دو عامل دخیلند:1.ضخامت زون نور دار 2.میزان ورود مواد مغذی به زون نوردار( مواد مغذی که برای رشد گیاهان و جانوران مفیدند همانا فسفاتها ونیتراتها و اکسیژن هستند.) بنابه این توضیحات بیشترین تولید مواد آلی در دو ناحیه عمده در حواشی قاره هاست که عبارتند از آبهای کم عمق فلات قاره و زونهای چسبیده به محیطهای قاره ای که جریان روبه بالای آبهای سرد و عمیق اقیانوسی را پذیرا می شوند. در چنین محیطهایی که تولید مواد آلی زیاد است,با رخدادن طوفان ومخلوط شدن آبهای بی اکسیژن واکسیژندار , ویا ازدیاد تولید جانداران وکم شدن اکسیژن , گروهی از جانداران دچار مرگ و میر گروهی میشوندو در کف محیط رویهم انباشته میشوند. اهمیت پلانکتونها در تشکیل نفت از آنجا ناشی می شود که آب دریا ناحیه مساعدی جهت تکثیر پلانکتونها می باشد و تعداد آنها نیز در آب دریا بسیار زیاد می باشد.

اسید سولفوریک

اسید سولفوریک (سولفات هیدروژن) که در گذشته با نام جوهر گوگرد شناخته می‌شد، اسیدی بسیار قوی است که با هر درصدی در آب حل می‌شود و فرمول شیمیایی آن H۲SO۴ است.

اسید سولفوریک برای اولین بار توسط جابر بن حیان کشف شد. او با تقطیر کانی‌های سولفات آهن و سولفات مس، این اسید را به دست آورد.
 

تولید اسید سولفوریک 

سولفوریک اسید، یکی از مهم ترین مواد شیمیایی صنعتی است که با استفاده از فرایند تماس  تولید می شود. در مرحله نخست گوگرد در مجاورت اکسیژن اکسید شده و گوگرد دی اکسید به دست می آید.

S (s) + O۲ (g) → SO۲ (g)
در مرحله بعد گوگرد دی اکسید در مجاورت یک کاتالیزور به SO۳ اکسیده می شود.

۲ SO۲ + O۲ (g) → ۲ SO۳ (g)
واکنش بالا در دمای معمولی بسیار کند است. لذا در روش صنعتی، از دماهای بالا تر(۴۰۰C تا۷۰۰C) و از یک کاتالیزور (مانند وانادیم پنتوکسید V۲O۵ یا اسفنج پلاتین) استفاده می شود. با دمیدن بخار گوگرد تری اکسید به درون اسید سولفوریک، پیروسولفوریک اسید H۲S۲O۷ تشکیل می شود.

H۲SO۴ (l) + SO۳ → H۲S۲O۷ (l)
سپس با افزودن آب به پیرو سولفوریک اسید، محلول سولفوریک اسید با غلظت مورد نظر را تهیه می کنند.

H۲S۲O۷ (l) + H۲O(l) → ۲ H۲SO۴ (l)
کنترل این روش که در آن، پیروسولفوریک اسید تشکیل می شود، آسان تر از واکنش مستقیم گوگرد تری اکسید با آب است.

SO۳ (g) + H۲O (l) → H۲SO۴ (l) 

شیشه گری و شیشه های رنگی

منابع بسیاری شروع شیشه گری را از حدود سال 2000 ق.م. تخمین زده اند اما تاریخ شناسان در این مورد اختلاف نظر دارند. 

بدون شک رومی ها و مصری ها بهترین و پیشرفته ترین شیشه گران عصر خود بوده اند. نمونه های بسیاری از این آثار در موزه های دنیا نگهداری می شود بعنوان مثال در موزه کورنینگ نیویورک قطعات با ارزشی از آثار شیشه مذاب موجود است، که تصاویر آنها در صفحات بعد آمده است.با بررسی این اشیاء اطلاعاتی در مورد روند ساخت شیشه مذاب بدست آمده است. اشیایی مانند کاسه هایی با فرم های پیچیده، جواهرات، و کاشی های تزئینی دیواری که تقریباً در سالهای 1500 ق.م. تا 500 بعد از میلاد ساخته شده است. لیکن بعد از  این تاریخ یعنی 500 بعد از میلاد هیچ اثری  از آنها یافت نشده است. مشخص نیست بعد از این تاریخ چه برسر آن آمد.

اسیدهای چرب

 برای اولین بار در سال 1970 اسید  چرب به نام   OMEGA3معرفی شد در آن سال یک محقق از کشور دانمارک دریافت که اسکیموهای گرینلند علیرغم مصرف چربی ها چربی خون پائین دارند و شیوع بیماریهای قلبی عروقی در آنها کم است.
دو اسید چرب ضروری بدن امگا 3 و امگا 6 میباشند. اسید های چرب ضروری آن دسته از اسیدهای چرب میباشند که بدن قادر به تولید و سنتز آنها نیست و باید از طریق غذا تأمین گردند. امگا 3 و امگا 6 جزء اسیدهای چرب غیر اشباع چندگانه (مرکب) میباشند.