دوپینگ چیست ؟

دوپینگ و اثرات منفی آن 

اقدام به مصرف این داروهای غیر مجاز ومصیبت بارمیکنند واگر کسی باشد که در مورد خطرات وعوارض این داروها با دلایل و مدارک سخن بگویدمیزان مصرف کاهش می یابد زیرا ورزشکار حاضر نخواهد بود یک عمر اتهام و بد نامی و عوارض کشنده این داروهارا بر خوشی لحظه ای قهرمان دوپینگ عبارت است ازتخدیرنمودن وافزایش کاذب قدرت ونیروی بدن با استفادهاز داروها وعوامل مختلف.اکثریت مردمو حتی ورزشکاران اطلاعات زیادی در مورد دوپینگ ونحوه انجام ان ندارند وفقط اسمی از ان شنیده ویا فقط می دانند که با دارو دوپینگ می کنندولی اینکه با چه دارویی ،بر ایشان علامت سوال است.

ثابت شده است که اکثر ورزشکاران از روی حس کنجکاوی وحتی در حین تمرینات عادی شدن در اثر مصرف این داروها ترجیح دهد .اصولا اولین سوالی که برای هر فرد مطرح می شود این است که چرا ورزشکاران از این داروها استفاده میکنند وبه کدام دارو ها،محرک ودوپینگ اطلاق می شود ؟
مردم عادی وتماشاگرانی که به ورزشگاه واستادیوم ورزشی می آیند تا بیشترین احساسات وتشویقهای خود را نثار قهرمان کنند هرگز از عمق واندازه رقابت سهمگینی که در میدان ورزشی جریان دارد آگاه نیستند.آنچه که در صحنه یک رقابت ورزشی می گذرد هیچ چیزی کمتر از یک جنگ واقعی وتمام عیار که چند سانتی متر،چندکیلو،چند گرم وچند ثانیه اختلاف می تواند یکی را قهرمان ودیگری را مغلوب،یکی رابه اوج و دیگری را به حضیض بر ساند اینجا است که معلوم می شود چرا شعار (پیروزی به هرقیمت) هدف ورزشکاران قرار می گیرد ومصرف انواع داروهای زیان بخش ومهلک رواج می یابد.
این موضوع بدیهی است که هر ورزشکاری الزاما قهرمان نیست ولی چون امروزه فقط قهرمانان را تحویل می گیرند و برای انها ارزش قائل می شوند ونه بازندگان را،لذا به هر قیمتی که شده سعی در قهرمان شدن دارندوقیمتی که برخی از ورزشکاران به شوق قهرمان شدن می پردازند بسیار گران است .
جوانی که تمام نیروی فکری ،روحی وجسمی خود را روی یک رشته از ورزش سر مایه گذاری کرده و نهایت آرزویش کسب یک مدال قهرمانی است ودر عین حال هم می بیند که اگر فقط چند کیلو اضافه تر،چند سانتی متر بلند تر وچند ثانیه زودتر به ثبت برساند به ارزویش می رسد دیگر هیچ تردیدی در مصرف قرص وامپول به خودراه نخواهد داد .چنین تردیدی را تنها یک شخصیت بارز ،اراده قوی واندیشه ای پر بار می تواند رقم بزند ومتاسفانه اینها را در دنیای حرفه ایها و نیمه حرفهایهای امروزی به مفت نمی خرند .
کمیته بین المللی المپیک ویا مقامات وترتیب دهندگان بازیها و مسابقات هر چه می خواهند بگویند و هر کاری می خواهند بکنند قدر مسلم این است که روزبه روزبر مصرف انواع مختلف داروها با ترکیبات استروئیدهای انابولیک،کوکائین،آمفتامین وسایر داروها ییکه در بیش از صدها نوع قرص و آمپول به کارمی روند افزایش خواهد یافت .
ورزشکاری که روزانه چندین ساعت تمرین میکند لا زم است تا مواد مورد نیاز سوخت وساز بدن وی تامین گرددو آیااین امر تنها با خوردن انواع غذاهای مختلف و رنگارنگ میسراست ؟البته کلیه نیازهای متا بولتیکی پایه بدن از طریق مصرف غذاهای پر پروتئین وانواع میوه ها امکان پذیر است ولی ایا همه افراد و ورزشکاران توانایی تهیه یک غذای گران قیمترا دارند و در ثانی ایا هر نوع مواد غذایی برای رفع احتیاجات فیزیولوژیک بدن
 که بالطبع به هنگام ورزش وفعالیت بالا می رود کافی است؟ پاسخ منفی است .حتی گاهی اوقات لازم می گردد ورزشکار روزانه قرصهای حاوی ویتامین واملاح مصرف نماید ولی متاسفانه  همین مصرفها وحس کنجکاوی وچشیدن مزه (احساس قدرت)وی را به سوی استفاده نابجا ودوپینگ سوق می دهد وپیشگیری از چنین امری  تقریبا بنا به دلایل گفته شده محال است .
در یک مجله خارجی نوشته بود:کسی که دوپینگ هم  نکند بد بخت می شود و کسی که دوپینگ بکند هم بد بخت می شود .در حالت اول به خاطر اینکه هیچوقت طعم قهرمان بودن را نخواهد چشید !البته این طور نیست که کسی ورزش بکند وقهرمان نشود بدبخت وبیچاره است بلکه این در دنیای ورزش است و مهمتر از ان بستگی به درک ،استنباط واحساس فرداز ورزش دارد .تجلیات خارجی زندگی یک شخص باز تاب وانعکاسی از افکار و احساسات درونی فرد استلذا اگر احساس بد بختی و در ما ندگی  نماید بطور اتو ماتیک در زندگی بیرونی وی متجلی خواهد شد و این امر نا گزیر از بروز است . در حالت دوم ،علت بد بختی به خاطر عوارض خطر ناک این دارو ها در دراز مدت است عوارضی که دو عضو حیاتی بدن یعنی کبد وکلیه در معرض ان قرار دارند و حالت روانی همچون افسردگی و کاهش شدیدنیروی جنسی.
در مورد زنان ورزشکاری که دوپینگ می کنند عوارض خطر ناکتروشدیدتر است که بعدا گفته خواهد شد ولی مسلما در خانمها تغییر صدا و خشن شدن ان و علائمی مانند Virilism  (پیدایش حالت مردانگی درزن)وHirsutism  (رویش غیر طبیعی مو) از عوارض جانبی اجتناب پذیر است .
 ورزشکار از خود می پرسد :از دارو استفاده کنم و به مدال برسم یا منصف باشم و نفر اخر شوم؟این یک سوالی است کاملا شخصی و اگر هدف مدال طلا باشد پاسخ به سوال انتخاب بین مرگ وزندگی است.با همه اینها ایا باز هم ورزشکاران باید چشم خود را بر روی حقایق تلخ ببندند و به شوق شهرت و عنوان ومدال همه چیز را زیر پا بگذارند حتی اخلاق وسلامتی خود را ؟البته دوپینگ واستفاده از این داروهای محرک حداقل سالی یک بار اشکال عمده ای ایجاد نمی کند ولی بدبختی اینجاست که وقتی یک بار از دارو استفاده کرد واثرات ان را دید دیگر برای بار دوم نمی تواند خود را متقاعد سازد که دو پینگ نکند اینجا ست که عوارض کشنده به سراغ وی خواهد آمد .
در اوایل اوریل 1987 بریژیت درسل چهره درخشان دو ومیدانی المان غربی به درد شدیدی در ناحیه پشت مبتلا شد وتلاش پزشکان در درمان وی به نتیجه ای نرسید ودرسل در دهم آوریل 1987 در حالیکه فقط 26 سال داشت در گذشت ومدتی بعد در سپتامبر همان سال معلوم شد که بریژیت در حدود 100 نوع دارو میخورده وتزریق می کرده است تا مدال طلای المپیک 1988 سئول را به چنگ اورد .
کارل لوئیس دونده مشهور امریکایی که در المپیک لوس آنجلس 1984 چهار مدال طلا را تصاحب کرد می گوید :بسیاری از برندگان مدال طلا از داروهای محرک و تقویت کننده استفاده می کنند این را همه میدانند و مانند روز روشن است .
نعیم سلیمانوف که به عنوان بهترین وقویترین وزنه بردار جهان شناخته شده وبنا به 0دلایلی به تر کیه پناهنده شد می گوید  : ما مجبور بودیم داروهای محرک وتقویت کننده مصرف کنیم وهر کسی که از این امر سر پیچی میکرد از تیم اخراج میشد واین پزشکان ودارو سازان هستند که با هم رقابت می کنند نه ورزشکاران و قهرمانان !
دکتر اندره اس ملنیک ،اهل شوروی سابق که اکنون به غرب پناهنده شده و قبلا در امور پزشکی ورزشی فعالیت می کرده است میگوید :به قهرمانان تیمهای شوروی استروئیدهای انا بولیزان وداروهای دیگر داده میشود تا به مدال برسند وی میگوید که مقامات شوروی بدون اعتنا به بهایی که برای اینکار می پردازند فقط به دنبال یک چیز هستند وان هم پیروزی است وبرای سلامتی وتندرستی ورزشکاران خود کوچکترین اعتنایی ندارند .
بدین ترتیب اندیشه های پاک کسانی که در 3 قرن پیش از میلاد مسیح بازی های المپیک را پایه گذاری کردند ،اکنون جلوه خود را از دست داده است .
قهرمانانی که قرار بود نمایندگان ملتها باشند وبر پایه دوستی و صلح وصفا رقابت کنند اکنون به دستور مقامات کشورهای خود به تمامی شیوه های پسندیده و نا پسند متوسل می شوند تا بر سکوی قهرمانی با یستند واهداف سیاسی دولتها را جامه عمل بپو شانند ودر این راه جان خود را نیز می بازند . بنا بر این داروهای مخدر ومحرک نه تنها  جان قهرمانان بلکه هدف و نفس ورزش واینده را به مخاطره انداخته است ،باشد که ورزشکارا ن با درک نفس عمل و بالا بردن سطح فکر خویش جلو این اهداف را سد کرده و ابهت وصفا وصمیمیت اخلاقی از دست رفته ورزش را به جای اول خود باز گردانند .

انواع دوپینگ :
دوپینگها به دو گروه عمده تقسیم میشوند :1-دوپینگ داروئی یا  Stimulant  drugs و
2-دوپینگ خونی یا   Blood induced doping دوپینگ با داروهای 

دوپینگ خونی
این روش برای اولین بار در المپیک مونترال 1976 توسط لاسه ویرن دونده فنلاندی به کار گرفته شد .روش دوپینگ خونی بدین ترتیب است که چند روز قبل از مسابقه ،ورزشکار به ارتفاع بلندتری برده می شود وبه علت بلندی وکاهش فشار اکسیژن خونی شریانی ،ماده ای به نام اریترو پویتین ازاد می شود «این ماده در کبد ساخته شده ودر کلیه فعال می شود » ودر نتیجه تأثیر این ماده روی مغز استخوان تولید گلبول های قرمز که عمل انتقال اکسیژن را به عهده دارند زیاد می شود تا عمل اکسیژن رسانی به بافتهای بدن مختل نگردد در این حال که تعداد گلبولهازیاد شده از ورزشکار خون میگیرند وآن را غلیظ ومنجمد میکنند وبرای روز مبادا نگه می دارند و درست پیش از مسابقه دوباره همین خون به بدن ورزشکار تزریق می شود در نتیجه این عمل ،ظرفیت اکسیژن گیری خون تا 20 درصد افزایش می یابد ودر نتیجه افزایش اکسیژن رسانی شخص دیرتر خسته        می شود .بنا براین ،دوپینگ خونی ذخیره اکسیژن بدن را زیاد میکند و در نتیجه کار دوندگان مسافتهای طولانی ودوچرخه سواران را آسان میکند .این روش در آن موقع ورزشکاران زیادی را دستخوش وسوسه کرد ولی امکان استفاده برای همه وجود ندارد زیرا احتیاج به تجهیزات پزشکی وپزشک متخصص ووارد به این کار دارد که برای همگان میسر نیست .
این نوع دوپینگ که امروزه خیلی کم ویا اصلا دیده نمی شود بیشتر در رشته های ورزشی دو ومیدانی بخصوص دوهای استقامت  و دوچرخه سواری مورد استفاده قرار می گیرد و با هیچ آزمایشی نیز نمی توان آن را اثبات نمود زیرا هیچ ماده خارجی یا متابولیتی در نمونه ها یافت نمی شود.

خطرات و عوارض دوپینگ خونی:
به دلیل خونگیری و انبار آن و تزریق مجدد آن به فرد دو خطر عمده ای که جان ورزشاران را تهدید می کند عبارتند از:
1. ورود ویروس هپاتیت و ویروس آنفلوانزا به بدن همراه با تزریق خون.
2.  احتمال ابتلاء به بیماری ایدرژز در این افراد افزایش مییابد زیرا یکی از راههای انتقال بیماری ایدز از طریق ترانسفوزیون یا انتقال خون می باشد و این امر در مورد خونهای کهنه تر که برای مدت زمان درازتری انبار شده اند به مراتب بیشتر صدق می کند.
از طرف دیگر از آنجایی که نیمه عمر بعضی از فاکتورهای انعقادی پایین است مخصوصاً فاکتور انعقادی 5و8 لذا در کسانی که خون انبار شده دریافت می دارند حتی اگر خون خودشان به دلیل کاهش  فاکتورهای  فوق، در این افراد خطر خونریزی وجود دارد.

دوپینگ دارویی:
تاریخچه مصرف داروهای محرک در المپیک تقریباً به همان قدمت المپیکهای جدید است. در سال 1904 توماس هیکس آمریکایی برنده دو مارتن در سنت لوئیزاز معجون محرک و نشئه آور  استریکنین و کنیاک کمک گرفت تا به امروز که شیوع وسیع تری در بین ورزشکاران و حتی افراد عادی دارد.در گزارشی که دو سال پیش  انتشار یافت آمده بود که از هر 15 دانش اموز آمریکایی یک نفرشان با استفاده از دارویی به نام Gevral protein که در بازار آمریکا زیاد است دوپینگ می کند.
بعداً در مورد این دارو صحبت خواهد شد.
داروهای محرک که به عنوان دوپینگ مورد استفاده قرار می گیرند به 5گروه تقسیم می شوند:
 
1. استروئیدهای آنابولیک
2. داروهای محرک سیستم اعصاب مرکزی
3. داروهای قلبی عروقی
4. داروهای ویتامین دار و پروتئین ساز
5. داروهای متفرقه

استروئیدهای آنابولیک:
استروئیدهای آنابولیک پر مصرف ترین داروی محرک در بین ورزشکاران می باشد و از همان موقعی که قدرت پروتئین سازی این داروها شناخته شدمصرف آنها بطور وسیع گسترش یافت.
دکتر ویلیام تیلور از مشاوران کمیته المپیک ایالات متحده در خصوص این داروها می گوید: اگر کودکی را با ترکیبی از هورمون رشد و استروئیدهای آنابولیزان پرورش دهند غولی با قد 2متر و 25سانتی مترو 160 کیلو وزن از آب در می آید.
کن پارسا ریللو دارنده عنوان(آقای جهان) در سال 1981 در رشته پرورش اندام می گوید: ارزش و اهمیت استروئید را همه قهرمانان به خوبی می دانند. من به شخصه این دارو را فوق العاده کار ساز می دانم.
البته مصرف استروئیدهای آنابولیزان فقط آقایان را شامل نمی شود بلکه زنان ورزشکار در سطح وسیعی از این آنابولیکها استفاده می کنند بطوریکه پروفسور(ویلدور هولمان) رئیس فدراسیون جهانی پزشکی در این مورد می گوید: من معتقدم که امروز بسیار انگشت شمار هستند زنانی که رکورد دار دو و میدانی ، پرش ارتفاع،پرش طول، پرتاب وزنه و دیسک و حتی پرتاب نیزه هستند و از استروئیدهای آنابولیک استفاده نمی کنند. در المپیک مونترال 1976 هنگای که از مربی تیم شنای زنان آلمان شرقی پرسیدند که چرا شناگران این تیم اینقدر قوی هیکل هستند و بروبالای مردانه دارند گفت: ما به اینجا امده ایم که شنا کنیم نه اینکه آواز بخوانیم!
بطور کلی استروئیدها هورمونهایی هستند که به طور طبیعی در بدن از کلسترول ساخته می شوند. سلولهای ترشح کننده هورمونهای استروئیدی هیچگونه گرانول ترشحی و ذخیره ای ندارند لذا هورمون پس از ساخته شدن به داخل خون ترشح می شود هورمونهای  غدد جنسی مرد و زن و هورمونهای ناحیه قشری غدد فوق کلیه از این گروه هستند. شایع ترین و مهمترین انها تستوسترون است.

 
تستوسترون Testosterone
نامهای تجاری: ORETON ,ORANABOL
تستوسترون  جزء قویترین استروئید آندروژنی است که مقدار آن در مرد 10برابر زنان است  استروئیدهای آندروژنی روی تمام بافتهای بدن اثر می کند و دارای دو عمل آندروژنی و آنابولیکی می باشد.
در عمل اندروژنی مسئول تغییرات صفحات ثانویه جنسی همراه با بلوغ جنسی تحریک اسپرماتوژنزو و افزایش توده عضلانی  همراه با بلوغ می باشد.
تستوسترون در خاصیت آنابولیکی مانند هورمون رشد سبب احتباس ازت در بدن و افزایش سنتز پروتئینها و تجمع انها در بعضی نسوج بخصوص عصلات بدن می شود. لذا رشد و قدرت عضلانی پس از بلوغ افزایش می یابد و وضعیت خاص مردانه را ایجاد می کند.
تستوسترون همچنین سبب احتباس مختصر کلسیم،فسفر،سدیم، و کلر و آب می شود از طرفی سبب افزایش میزان متابولیسم پایه بدن شده و در خونسازی دخالت دارد.
تستوسترون به دلیل همین خاصیت انابولیکی و قدرت ساختن پروتئین به شدت مورد استفاده ورزشکاران است.
استفاده از آندروژنها توسط ورزشکاران توصیه نمی شود زیرا این فرضیه که داروها بطور قابل ملاحظه ای کارایی ورزشکاران را با افزایش دادن قدرت عضلانی زیاد می کند ثابت نشده و بر خلاف واقع است.
از طرفی بروز عوارض کشنده ای همچون مسمومیت های کبدی و سرطان کبد در هر گونه فایده احتمالی آندروژنها غلبه داشته و استفاده از آها را در ورزشکاران نا مطلوب می سازد.
موارد طبی مصرف طبی تستوسترون:
1. در کمبود این هورمون در نارسائی غده هیپوفیز.
2.  متیل تستوسترون لبرای درمان پرخونی پستان پس از زایمان و درد ناشی آن در مادرانی که به فرزندان خود شیر نمی دهند  مصرف می گردد.
3.  تستوسترون انانتات در کم خونیهاو
4. در مردان برای درمان خواجگی و نا توانی جنسی و برای تحریک بلوغ پسران هنگامی که تأخیر آن ناشی از اختلالات پاتولوژیک نباشد.
5. پروپیونات تستوسترون در سرطان متاستاتیک پستان.
6.  استروئیدهای آنابولیک در تعادل ازتی منفی.

استعمال تستوسترون توسط ورزشکاران:
مهمترین عاملی که دردوپینگ کردن بیشترین تاثیررا دارد مقداردارو وزمان تزریق دارو است .روش رایج دربین ورزشکاران بدین ترتیب است که هر2-1 ماه یک تزریق آنابولیک انجام می دهند وشخص ورزشکار از چند ماه مانده به مسابقه یک آمپول تزریق میکند تا حدود 3-2 امپول و سپس آ خرین تزریق را 72-48 ساعت قبل از مسابقه انجام می دهند . البته هدف اموزش روش دوپینگ کردن نیست  بلکه یادآوری این نکته است که با اینگونه  مصرفهای بیش از حد چه عوارض خطر ناکی به سراغ وی می آید .و حال این خود ورزشکار است که با در نظر گرفتن عوارض  زیر مصرف را بر عدو مص ف تر جیح دهد وبا لعکس .   
عوارض ناشی از تستوسترون
1 –سرطان کبد ومسمومیتهای کبدی 
2-احتباس ازت،سدیم ،آب ،هیپر کلسمی وبسته شدن زودرس اپیفیز ودر نتیخه کوتاهی قد ،رشد قد ی یک فرد بستگی به این صفحه رشد اپیفیز استخنوانها دارد و اگر زودتر بسته شود فرد کوتا قد می شود وکوتاهی قد  در کسانی که ورزشهای سنگینی مثل وزنه برداری انجام می دهند به احتمال قوی در اثر بسته شدن ئودرس اپیفیز استخوانها وتو قف رشد قدی به دنبال مصرف استروئیدها است وکوتاهی قد در این افراد به علت سنگینی ورزش جنبه علمی ندارد ورد کردن این نظر یه نیاز به مطالعات بیشتر ی در دراز مدت دارد.
3- نعوظ مداوم،هیجان وبی خوابی
4-در زنان :آکنه وچرب شدن پوست و خشونت وکلفتی صدا و رویش غیرطبیعی مو
5-احساس مکرر دفع ادرار (تحریک مثانه )ورم یا درد پستان،که به طور شایع در مردان دیده می شود.
6- سر گیجه ،اغتشاش شعور وتنگی نفس
7-افسردگی روانی ،خستگی غیر عادی،سر درد مکرریا مداوم
8-قطع شیر وقاعدگی نا منظم در خانمها
9-بر افروختگی صورتویا قرمزی پوست،بثورات جلدی  خارش و زرد شدن چشمها یا پوست که ناشی از اختلال  در کار کبد است.
10- ورم اندام تهتانی و پیدایش نقاط قرمز روی بدن و داخل دهان.
11- درد مداوم شکم یا معده ، تهوع و استفراغ ،مدفوع سیاه و غیری رنگ و استفراغ خونی (ناشی از مسمومیت داخلی)
12- افزایش یا کاهش غیر عادی میل جنسی و اشکال در به خواب رفتن.
13- تب،گلودرد و کاهش اشتها و کاهش گلبولهای سفید خون.

موارد منع تستوسترون:
1.سرطان پروستات مردان.
2. سرطان پستان مردان.
3. بالا بودن سطح کلسیم خون.
در بیماران مبتلا به اختلالات قلبی، کلیوی، کبدی، سرع، و میگرن باید با احتیاط مصرف شود.

اختلالات آزمایشگاهی ناشی از تستوسترون:
1. کاهش غلظت فاکتورهای انعقادی.
2.  کاهش دفع کراتین و کراتی نین
3.  کاهش تعداد اسپرم
4. افزایش سطح سرمی آنزیمهای کبدی ،کلسیم، کلر،فسفات،سدیم و پتاسیم.
5.  افزایش دفع ادراری .
6. پایین امدن سطح LH , FSH سرم.
7. ممکن است غلظت گلوکز خون کاهش یابد.
مصرف همزمان کورتیکو استروئیدها با تستوسترون ها باعث افزایش احتمال ادم می شود و از طرف دیگر، استفاده توأم ممکن است سبب بروز آکنه شدید شود.
 داروهای ضد انعقاد خوراکی طول مدت اثراین داروها را ممکن است افزایش دهد. باریتورات بعلت تشدید متابولیسم  کبدی تستوسترن اثرات آن را کاهش می دهد.